Η αϋπνία είναι μια διαταραχή ύπνου που βασανίζει πολλούς ανθρώπους. Χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία στον ύπνο, τη διατήρηση του ύπνου ή το να ξυπνάτε πολύ νωρίς και να μην μπορείτε να ξανακοιμηθείτε. Οι άνθρωποι με αϋπνία συχνά βιώνουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:

1. Δυσκολία στον Ύπνο: Χρειάζεται πολύς χρόνος για να αποκοιμηθείτε το βράδυ.
2. Δυσκολία στη Διατήρηση του Ύπνου: Ξυπνάττε συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας και έχετε πρόβλημα να σας ξαναπάρει ο ύπνος.
3. Ξύπνημα Πολύ Νωρίς: Ξυπνάτε νωρίτερα από ότι επιθυμείτε και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε.
4. Μη Αναζωογονητικός Ύπνος: Νιώθετε κουρασμένοι ή μη ανανεωμένοι όταν ξυπνάτε, ακόμα και μετά από μια πλήρη νύχτα ύπνου.

Υπάρχουν δυο τύποι Αϋπνίας:

1. Οξεία Αϋπνία: Βραχυχρόνια αϋπνία που διαρκεί συνήθως για ημέρες ή εβδομάδες, που προκαλείται συχνά από άγχος, ανησυχία ή σημαντικές αλλαγές στη ζωή.
2. Χρόνια Αϋπνία: Μακροχρόνια αϋπνία που συμβαίνει τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για τρεις μήνες ή περισσότερο. Μπορεί να προκληθεί από υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις, φάρμακα ή ψυχολογικά προβλήματα.

Αιτίες

Η αϋπνία μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως:

• Άγχος και Ανησυχία: Οι ανησυχίες για τη δουλειά, την υγεία ή την οικογένεια μπορούν να κρατούν το μυαλό ενεργό τη νύχτα.
• Κατάθλιψη: Οι διαταραχές της διάθεσης μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τα πρότυπα ύπνου.
• Ιατρικές Καταστάσεις: Χρόνιος πόνος, άσθμα, διαβήτης και άλλες καταστάσεις υγείας μπορούν να παρεμποδίσουν τον ύπνο.
• Φάρμακα: Ορισμένα συνταγογραφούμενα και μη φάρμακα μπορούν να διαταράξουν τον ύπνο.
• Παράγοντες Τρόπου Ζωής: Καφεΐνη, νικοτίνη, αλκοόλ, ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου και ανεπαρκής σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλουν στην αϋπνία.

Επιπτώσεις

Η χρόνια αϋπνία μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες αρνητικές συνέπειες, όπως:

• Προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης
• Διαταραχές της διάθεσης,υπερευαισθησία,άγχος και κατάθλιψη
• Μειωμένη απόδοση στην εργασία ή τις καθημερινές δραστηριότητες
• Αυξημένος κίνδυνος ατυχημάτων και τραυματισμών

Θεραπεία

Η θεραπεία για την αϋπνία μπορεί να περιλαμβάνει:

• Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία για την Αϋπνία (CBT-I): Ένα δομημένο πρόγραμμα που βοηθά τα άτομα να εντοπίσουν και να αντικαταστήσουν σκέψεις και συμπεριφορές που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα προβλήματα ύπνου.
• Φάρμακα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορεί να συνταγογραφήσουν ηρεμιστικά ή φάρμακα για να βοηθήσουν στον ύπνο.
• Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής: Βελτίωση της υγιεινής του ύπνου, όπως η καθιέρωση ενός τακτικού προγράμματος ύπνου, η δημιουργία άνετου περιβάλλοντος ύπνου και η αποφυγή διεγερτικών πριν από τον ύπνο.

Αν η αϋπνία επιμένει ή επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή ζωή, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας για σωστή διάγνωση και θεραπεία.

Επιμέλεια κειμένου: Ελεονώρα Μαρία Βλαδιμήρου