Η γιόγκα υπάρχει χιλιάδες χρόνια και περιλαμβάνει διάφορες φιλοσοφίες, πρακτικές και πολιτισμικές επιρροές. 

Προέλευση (Προκλασική Περίοδος)

1.Πολιτισμός της Ινδικής Κοιλάδας (περ. 3300–1300 π.Χ.): Οι ρίζες της γιόγκα ανιχνεύονται στον αρχαίο πολιτισμό της Ινδικής Κοιλάδας, που βρίσκεται σήμερα στο Πακιστάν και τη βορειοδυτική Ινδία. Αρχαιολογικά ευρήματα, όπως σφραγίδες που απεικονίζουν φιγούρες σε διαλογιστικές στάσεις, υποδηλώνουν πρώιμες μορφές πρακτικών γιόγκα.

2. Βεδική Περίοδος (περ. 1500–500 π.Χ.): Οι Βέδες, τα αρχαιότερα ιερά κείμενα του Ινδουισμού, αναφέρουν τον διαλογισμό και τις πρώιμες πρακτικές της γιόγκα. Ο Ριγβέντα περιέχει ύμνους που αναφέρονται στη σημασία του διαλογισμού και της σύνδεσης του νου με το σώμα.

Κλασική Γιόγκα

1.Ουπανισάδες (περ. 800–400 π.Χ.): Αυτά τα κείμενα εμβαθύνουν στις φιλοσοφικές πτυχές της γιόγκα, τονίζοντας τη φύση της πραγματικότητας (Μπράχμαν) και της ατομικής ψυχής (Άτμαν). Εισάγουν έννοιες όπως ο διαλογισμός (ντάνα) και τη σημασία της αυτοπραγμάτωσης.

2. Τα Σούτρα του Πατάντζαλι (περ. 200 π.Χ.–200 μ.Χ.): Αυτό το θεμελιώδες κείμενο της κλασικής γιόγκα περιγράφει τα οκτώ μέλη της γιόγκα (Αστάνγκα), που περιλαμβάνουν ηθικές αρχές (Γιαμάς και Νιγιάμα), σωματικές στάσεις (Άσανα), έλεγχο της αναπνοής (Πραναγιάμα), απόσυρση των αισθήσεων (Πρατυχάρα), συγκέντρωση (Ντάρανα), διαλογισμό (Ντάνα) και φωτισμό (Σαμάντι). Το έργο του Πατάντζαλι συστηματοποίησε τις πρακτικές και τη φιλοσοφία του γιόγκα.

Μετακλασικό Γιόγκα

1.Ταντρική Γιόγκα (περ. 5ου–10ου αιώνα μ.Χ.): Αυτή η περίοδος είδε την εμφάνιση του Ταντρισμού, που ενσωμάτωσε τη γιόγκα με τελετές, διαλογισμό και φιλοσοφικές διδασκαλίες. Τόνισε τη χρήση της ενέργειας (Σάκτι) και την αφύπνιση της ενέργειας Κουνταλίνι μέσω διαφόρων πρακτικών.

2. Χάθα Γιόγκα (περ. 11ου αιώνα μ.Χ.): Η Χάθα Γιόγκα εμφανίστηκε ως μια σωματική μορφή γιόγκα που επικεντρώνεται σε στάσεις (άσανα) και έλεγχο της αναπνοής (πραναγιάμα). Τα κείμενα όπως το Χάθα Γιόγκα Πραντίπικα και το Γκεράντα Σαμχίτα κωδικοποίησαν αυτές τις πρακτικές, στοχεύοντας στην σωματική υγεία και την πνευματική αφύπνιση.

Σύγχρονο Γιόγκα

1.19ος και 20ός Αιώνας: Ηγιόγκα άρχισε να αποκτά δημοτικότητα στη Δύση κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου. Επιδραστικές φιγούρες όπως ο Σουάμι Βιβεκανάντα παρουσίασαν τη φιλοσοφία του γιόγκα στη Βουλή των Θρησκειών στο Σικάγο το 1893. Στις αρχές του 20ού αιώνα, δάσκαλοι όπως ο Τ. Κρισναματσάρυα, ο Μπ.Κ.Σ. Ιγιένγκαρ και ο Πάταμπι Τζόις ανέπτυξαν στυλ γιόγκα που επικεντρώθηκαν στις σωματικές στάσεις και την αναπνοή.

2. Άνοδος του Γιόγκα στη Δύση: Οι δεκαετίες του 1960 και του 1970 είδαν μια έκρηξη ενδιαφέροντος για τη γιόγκα στη Δύση, σε συνδυασμό με το κίνημα της αντεπίθεσης. Πολλοί Δυτικοί άρχισαν να ασκούν γιόγκα για τα σωματικά και ψυχικά οφέλη του. Διάφορα στυλ εμφανίστηκαν, όπως το Βινιάσα, το Αστάνγκα και το Power Yoga.

3. Διαφορετικές Πρακτικές και Παγκοσμιοποίηση: Σήμερα, η γιόγκα περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα στυλ και πρακτικών, από παραδοσιακή Χάθα και Κουνταλίνι έως σύγχρονες ερμηνείες όπως το Μπίκραμ και την αερογιόγκα. Έχει γίνει παγκόσμιο φαινόμενο, με εκατομμύρια ανθρώπους να ασκούν για σωματική υγεία, ψυχική ευεξία και πνευματική ανάπτυξη.

4. Ενοποίηση Πρακτικών Νου-Σώματος: Η σύγχρονη γιόγκα συνήθως συνδυάζει στοιχεία της ενσυνειδητότητας, του διαλογισμού και της ολιστικής υγείας, αντανακλώντας μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ευημερία.

Η ιστορία της γιόγκα είναι μια ιστορία εξέλιξης και προσαρμογής, ριζωμένη σε αρχαίες παραδόσεις αλλά συνεχώς επανασχηματισμένη από πολιτισμικές ανταλλαγές και ατομικές πρακτικές. Παραμένει ένα ισχυρό εργαλείο για προσωπική ανάπτυξη, αυτογνωσία και σωματική υγεία, προσελκύοντας ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Είτε προσεγγίζεται ως πνευματική πειθαρχία είτε ως μορφή άσκησης, η γιόγκα συνεχίζει να εμπνέει και να μεταμορφώνει ζωές.

Επιμέλεια κειμένου: Ελεονώρα Μαρία Βλαδιμήρου