Στα 93 του, είναι σε φόρμα σαν 40χρονος και το σώμα του προσφέρει μαθήματα γύρω από τη γήρανση.

Το ανθρώπινο σώμα διατηρεί την ικανότητα να προσαρμόζεται στην άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία, δείχνοντας ότι ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα φυσικής κατάστασης.

Για μαθήματα σχετικά με τη σωστή γήρανση, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post, δεν θα μπορούσαμε να βρούμε καλύτερο παράδειγμα από τον Richard Morgan.

Στα 93 του, ο Ιρλανδός είναι τέσσερις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής στην κωπηλασία σε κλειστό χώρο, με την αερόβια ικανότητα ενός υγιούς 30άρη ή 40άρη και το ποσοστό λίπους του σώματος ενός σκυλιού Whippet. Είναι επίσης το θέμα μιας νέας μελέτης περίπτωσης, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα στο Journal of Applied Physiology, η οποία εξετάζει την προπόνηση, τη διατροφή και τη φυσιολογία του.

Τα αποτελέσματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι, με πολλούς τρόπους, είναι παράδειγμα υγιούς γήρανσης, ένας 90χρονος με καρδιά, μύες και πνεύμονες κάποιου που είναι λιγότερο από τα μισά του χρόνια. Αλλά με άλλους τρόπους, είναι απλώς συνηθισμένος: ένας πρώην αρτοποιός και κατασκευαστής μπαταριών με πονεμένα γόνατα, που δεν άρχισε να γυμνάζεται τακτικά μέχρι να φτάσει τα 70 του και που εξακολουθεί να προπονείται κυρίως στην αποθήκη του κήπου του.

Αν και το πρόγραμμα γυμναστικής του ξεκίνησε αργά στη ζωή του, έχει τώρα κάνει ισοδύναμο 10 γύρων του κόσμου με κωπηλασία και έχει κερδίσει τέσσερα παγκόσμια πρωταθλήματα. Οι ερευνητές αναρωτήθηκαν λοιπόν, τι έκανε η άσκηση αργότερα στη ζωή του για το σώμα του καθώς γερνούσε;

Ο 93χρονος κωπηλάτης εντυπωσίασε τους αναγνώστες. 

Μαθήματα γήρανσης από ενεργούς ηλικιωμένους

"Πρέπει να κοιτάξουμε τους πολύ ενεργούς ηλικιωμένους αν θέλουμε να κατανοήσουμε τη γήρανση", δήλωσε ο Bas Van Hooren, ερευνητής διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα σχετικά με τη βιολογία της γήρανσης, και αν η φυσική επιβράδυνση και η μείωση της μυϊκής μάζας που συμβαίνουν συνήθως καθώς μεγαλώνουμε είναι φυσιολογικά και αναπόφευκτα ή ίσως οφείλονται, τουλάχιστον εν μέρει, σε έλλειψη άσκησης.

Αν μερικοί άνθρωποι παραμένουν δυνατοί και σε φόρμα μέχρι τα βαθιά τους χρυσά χρόνια, η υπόθεση είναι ότι πολλοί από εμάς μπορεί να μπορέσουμε να το πετύχουμε, είπε.

Ευτυχώς, ο συνεργάτης του, Λόρκαν Ντέιλι, βοηθός λέκτορας στην επιστήμη της άσκησης στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Σάνον στην Ιρλανδία, ήταν αρκετά εξοικειωμένος με ένα παράδειγμα επιτυχημένης γήρανσης. Ο παππούς του είναι ο Μόργκαν, παγκόσμιος πρωταθλητής κλειστού στίβου κωπηλασίας το 2022 στην κατηγορία ελαφρών βαρών, ηλικίας 90 έως 94 ετών.

Αυτό που έκανε ιδιαίτερα εντύπωση στους ερευνητές για τον Μόργκαν ήταν ότι δεν είχε ξεκινήσει αθλήματα ή προπόνηση άσκησης μέχρι την ηλικία των 73 ετών. Συνταξιούχος και κάπως χαμένος τότε, είχε παρακολουθήσει μια προπόνηση κωπηλασίας με έναν από τους άλλους εγγονούς του, έναν ανταγωνιστικό κωπηλάτη πανεπιστημίου. Ο προπονητής τον προσκάλεσε να χρησιμοποιήσει ένα από τα μηχανήματα.

"Δεν κοίταξε ποτέ πίσω," είπε ο Ντέιλι.

Η υψηλότερη καταγεγραμμένη καρδιακή συχνότητα

Προσκάλεσαν τον Μόργκαν, ο οποίος ήταν 92 ετών εκείνη τη στιγμή, στο εργαστήριο φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Λίμερικ στην Ιρλανδία για να μάθουν περισσότερα, μετρώντας το ύψος του, το βάρος του και τη σύνθεση του σώματός του και συγκεντρώνοντας λεπτομέρειες για τη διατροφή του. Επίσης, έλεγξαν τον μεταβολισμό του καθώς και τη λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων του.

Στη συνέχεια, του ζήτησαν να ανέβει σε ένα μηχάνημα κωπηλασίας και να τρέξει μια προσομοιωμένη δοκιμασία 2.000 μέτρων, ενώ παρακολουθούσαν την καρδιά του, τους πνεύμονες και τους μύες του.

"Ήταν μία από τις πιο εμπνευσμένες μέρες που έχω περάσει ποτέ στο εργαστήριο," είπε ο Φίλιπ Τζέικμαν, καθηγητής υγιούς γήρανσης, φυσικής απόδοσης και διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Λίμερικ και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.

Ο Μόργκαν αποδείχθηκε ότι ήταν μια ισχυρή μηχανή για τα 90 του, με το καλογυμνασμένο σώμα του των 165 λιβρών να αποτελείται περίπου κατά 80% από μυς και μόλις 15% από λίπος, μια σύνθεση σώματος που θεωρείται υγιής για έναν άντρα αρκετές δεκαετίες νεότερο.

Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, η καρδιακή του συχνότητα κορυφώθηκε στους 153 παλμούς ανά λεπτό, πολύ υψηλότερα από την αναμενόμενη μέγιστη καρδιακή συχνότητα για την ηλικία του και μεταξύ των υψηλότερων κορυφών που έχουν καταγραφεί ποτέ για κάποιον στην ηλικία των 90, όπως πιστεύουν οι ερευνητές, υποδεικνύοντας μια πολύ ισχυρή καρδιά.

Η καρδιακή του συχνότητα πλησίασε αυτή την κορυφή πολύ γρήγορα, πράγμα που σημαίνει ότι η καρδιά του ήταν σε θέση να προμηθεύσει γρήγορα τους μύες του με οξυγόνο και καύσιμα. Αυτές οι «κινήσεις πρόσληψης οξυγόνου», ένας βασικός δείκτης της καρδιοαγγειακής υγείας, αποδείχθηκαν συγκρίσιμες με εκείνες ενός τυπικού, υγιούς ατόμου 30 ή 40 ετών, είπε ο Ντέιλι.

Άσκηση 40 λεπτά την ημέρα

Ίσως το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ανέπτυξε αυτή τη φυσική κατάσταση με μια απλή, σχετικά σύντομη ρουτίνα άσκησης, σημείωσαν οι ερευνητές.

Συνεχόμενη άσκηση: Κάθε εβδομάδα, κάνει κωπηλασία περίπου 30 χιλιόμετρα (περίπου 18,5 μίλια), με μέσο όρο περίπου 40 λεπτά την ημέρα.

Μείγμα εύκολης, μέτριας και έντονης προπόνησης: Περίπου το 70% αυτών των προπονήσεων είναι εύκολες, με τον Μόργκαν να μην καταβάλλει ιδιαίτερη προσπάθεια. Το 20% είναι σε δύσκολο αλλά ανεκτό ρυθμό, και το 10% στο απόλυτο όριο, σε ένταση σχεδόν μη ανεκτή.

Άρση βαρών: Δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα, κάνει και προπόνηση με βάρη, χρησιμοποιώντας ρυθμιζόμενους αλτήρες για να εκτελέσει περίπου τρεις σειρές προβολών και κάμψεων, επαναλαμβάνοντας κάθε άσκηση μέχρι οι μύες του να είναι πολύ κουρασμένοι για να συνεχίσουν.

Διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες: Τρώει άφθονες πρωτεΐνες, με την ημερήσια κατανάλωσή του να ξεπερνά τακτικά τις συνιστώμενες ποσότητες διατροφής των 60 γραμμαρίων πρωτεΐνης για κάποιον του βάρους του.

Πώς η άσκηση αλλάζει τη γήρανσή μας

"Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα μελέτη περίπτωσης που ρίχνει φως στην κατανόησή μας για την προσαρμογή στην άσκηση κατά τη διάρκεια της ζωής," είπε ο Σκοτ Τράππε, διευθυντής του Εργαστηρίου Ανθρώπινης Απόδοσης στο Πανεπιστήμιο Ball State στην Ιντιάνα. Έχει μελετήσει πολλούς ηλικιωμένους αθλητές, αλλά δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.

"Ακόμα μαθαίνουμε για το ξεκίνημα ενός προγράμματος άσκησης σε μεγάλη ηλικία," πρόσθεσε, "αλλά τα στοιχεία είναι αρκετά σαφή ότι το ανθρώπινο σώμα διατηρεί την ικανότητα να προσαρμόζεται στην άσκηση σε οποιαδήποτε ηλικία."

Στην πραγματικότητα, η φυσική κατάσταση και η σωματική δύναμη του Μόργκαν στα 93 του υποδεικνύουν ότι "δεν χρειάζεται να χάσουμε" μεγάλες ποσότητες μυϊκής μάζας και αερόβιας ικανότητας καθώς μεγαλώνουμε, είπε ο Τζέικμαν. Η άσκηση θα μπορούσε να μας βοηθήσει να χτίσουμε και να διατηρήσουμε ένα δυνατό και ικανό σώμα, ανεξαρτήτως ηλικίας, πρόσθεσε.

Φυσικά, ο Μόργκαν πιθανότατα είχε κάποια γενετικά πλεονεκτήματα, επισημαίνουν οι επιστήμονες. Η ικανότητα στην κωπηλασία φαίνεται να είναι κληρονομική στην οικογένεια.

Και οι επιδόσεις του σε αγώνες τα τελευταία χρόνια ήταν πιο αργές από ό,τι ήταν πριν 15, 10 ή ακόμη και πέντε χρόνια. Η άσκηση δεν μπορεί να σβήσει τις επιπτώσεις της γήρανσης. Αλλά φαίνεται ότι το παράδειγμα του Μόργκαν μας λέει ότι μπορεί να επιβραδύνει τις απώλειες του σώματός μας. Μπορεί να «εξομαλύνει» την παρακμή.

Προσφέρει επίσης άλλες, λιγότερο σωματικές ανταμοιβές. «Υπάρχει μια ιδιαίτερη απόλαυση στο να κατακτάς ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα,» είπε ο Μόργκαν μέσω του εγγονού του, με σχεδόν κωμική αυτομεμψία.

«Άρχισα από το μηδέν,» είπε, «και ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι υπήρχε πολλή απόλαυση στο να το κάνω αυτό.»