Παρόλο που οι φράουλες είναι φρούτα που συνδέονται με την άνοιξη και το καλοκαίρι, είναι διαθέσιμες και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Σε περιοχές με ήπιο κλίμα, όπως η Κύπρος, καλλιεργούνται σε θερμοκήπια, επιτρέποντας την παραγωγή τους καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.

Επιπλέον, φράουλες προέρχονται και από χώρες με πιο ήπιο χειμώνα, όπως η Ισπανία, η Αίγυπτος και το Μαρόκο. Επίσης, υπάρχουν κατεψυγμένες φράουλες και προϊόντα όπως μαρμελάδα και κομπόστα φράουλας.

Παρά τα πολλαπλά οφέλη για την υγεία, ορισμένα χημικά που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τους ενδέχεται να έχουν αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία όσων τα καταναλώνουν αλλά και όσων τις καλλιεργούν.

Αυτά τα χημικά περιλαμβάνουν κυρίως εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα και μυκητοκτόνα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την προστασία των καλλιεργειών από παράσιτα, ασθένειες και ζιζάνια. Παρόλα αυτά, η ακατάλληλη χρήση αυτών των χημικών μπορεί να είναι επιβλαβής.

Ανεξαρτήτως της εποχής, είτε χειμώνας είτε καλοκαίρι, οι φράουλες είναι πολύ ευαίσθητες και απαιτούν την χρήση διαφόρων φυτοφαρμάκων για την προστασία τους απο διάφορους παράγοντες. Συγκεκριμένα, για την καλλιέργεια φράουλας χρησιμοποιούνται:

Μυκητοκτόνα: Για την πρόληψη των μυκητιασικών ασθενειών στις φράουλες. Ενώ είναι αποτελεσματικά στον έλεγχο των μυκητών, έχουν όμως πιθανούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία, όπως καρκίνο.

Στην περίπτωση αυτών που τις καλλιεργούν, η παρατεταμένη έκθεση μπορούν να επηρεάσουν το νευρικό σύστημα και άλλα όργανα καθώς και να προκαλέσουν ερεθισμούς στο δέρμα και τα μάτια. 

Εντομοκτόνα: Για τον έλεγχο διαφόρων παρασίτων, όπως οι αφίδες, οι κάμπιες και τα σκαθάρια. Ωστόσο, έχει συνδεθεί με αναπτυξιακές καθυστερήσεις στα παιδιά, νευρολογικά προβλήματα και μπορεί να είναι τοξικό για τα ευεργετικά έντομα, όπως οι μέλισσες.

Ζιζανιοκτόνα: Για τον έλεγχο των ζιζανίων γύρω από τα φυτά φράουλας. Έχει ταξινομηθεί ως πιθανός καρκινογόνος παράγοντας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). 

Ταυτόχρονα με τα πάραπάνω, απαιτούνται και ρυθμιστές ανάπτυξης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται ορμονικά προϊόντα, όπως οι γιββεριλίνες (GA3), για να ενισχύσουν την ανθοφορία και την παραγωγή καρπών του φυτού.

Βιώσιμες εναλλακτικές και λύσεις

Για να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις αυτών των χημικών, πολλές φάρμες υιοθετούν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές, όπως:

• Μια πιο φιλική προς το περιβάλλον προσέγγιση που περιλαμβάνει τη χρήση βιολογικών ελέγχων (όπως η εισαγωγή φυσικών θηρευτών) και τη μείωση της χρήσης εντομοκτόνων.
• Οι πιστοποιημένες οργανικές φάρμες φράουλας αποφεύγουν τα συνθετικά εντομοκτόνα και λιπάσματα, χρησιμοποιώντας αντί αυτών φυσικές εναλλακτικές λύσεις, όπως κομπόστ, οργανικά εντομοκτόνα και την περιστροφή καλλιεργειών για να διατηρήσουν την υγεία του εδάφους και να προστατευτούν από τα παράσιτα.
• Επίσης, ορισμένες φάρμες μειώνουν τη χρήση επιβλαβών χημικών και τα εντομοκτόνα εφαρμόζονται μόνο όταν είναι απαραίτητο και στις σωστές ποσότητες.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στο σπίτι;

Οι φράουλες είναι από τα φρούτα που συγκρατούν υπολείμματα φυτοφαρμάκων λόγω της ευαίσθητης επιφάνειάς τους και της έλλειψης προστατευτικού φλοιού. Για να μειώσουμε τα υπολείμματα πριν από την κατανάλωση, μπορούμε να ακολουθήσουμε τις εξής πρακτικές:

1.Πλύσιμο με άφθονο νερό

Πλένουμε τις φράουλες κάτω από τρεχούμενο νερό για τουλάχιστον 30-60 δευτερόλεπτα.

Τρίβουμε τις απαλά με τα χέρια μας ή χρησιμοποιούμε μια μαλακή βούρτσα για να απομακρύνουμε τα υπολείμματα χημικών από την επιφάνειά τους.

2. Μούλιασμα σε νερό με μαγειρική σόδα ή αλάτι

Προσθέτουμε μία κουταλιά της σούπας μαγειρική σόδα σε 1 λίτρο νερό.

Αφήνουμε τις φράουλες να μουλιάσουν για 10-15 λεπτά.

Ξεπλένουμε με άφθονο νερό.

Tip: Απομάκρυνση του πράσινου κομματιού στο τέλος

Δεν πρέπει να αφαιρούμε το κοτσάνι πριν πλύνουμε τις φράουλες, καθώς μπορεί να απορρόφησει νερό η φράουλα και πιθανών και υπολειμμάτα φυτοφαρμάκων.

Για να μειώσουμε τα φυτοφάρμακα, μπορούμε να επιλέξουμε βιολογικές φράουλες, αν και δεν υπάρχει εγγύηση ότι είναι εντελώς απαλλαγμένες από κατάλοιπα.

Τα οφέλη που έχουμε απο τις φράουλες στην υγεία:

Οι φράουλες είναι όχι μόνο νόστιμες, αλλά προσφέρουν και πολλά οφέλη για την υγεία. Εδώ είναι μερικά από τα βασικά πλεονεκτήματα:

• Πλούσιες σε αντιοξειδωτικά: Βοηθούν στη μείωση του κινδύνου για χρόνιες παθήσεις.
• Υποστηρίζουν την καρδιαγγειακή υγεία: Μειώνουν την αρτηριακή πίεση και την κακή χοληστερόλη (LDL), ενώ αυξάνουν την καλή χοληστερόλη (HDL).
• Ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα: Η βιταμίνη C βοηθά στην ενίσχυση των λευκών αιμοσφαιρίων, προστατεύοντας από λοιμώξεις.
• Βοηθούν στην υγεία του δέρματος: Η βιταμίνη C προάγει την παραγωγή κολλαγόνου, ενισχύοντας την ελαστικότητα του δέρματος.
• Υποστηρίζουν την πέψη: Η πηκτίνη, μια διαλυτή ίνα, βοηθά στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
• Ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα: Βοηθούν στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου και στην ινσουλίνη.
• Συμβάλλουν στην απώλεια βάρους: Είναι χαμηλές σε θερμίδες και πλούσιες σε ίνες, που προάγουν την αίσθηση κορεσμού.
• Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες: Μειώνουν τη φλεγμονή στον οργανισμό.
• Υποστηρίζουν την υγεία των ματιών: Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην προστασία από ηλικιακές παθήσεις των ματιών.
• Βελτιώνουν τη λειτουργία του εγκεφάλου: Μπορούν να προστατεύσουν τον εγκέφαλο και να μειώσουν τον κίνδυνο παθήσεων.

Οι φράουλες αποτελούν μια θρεπτική και νόστιμη επιλογή για την καθημερινή μας διατροφή. Είτε τις απολαμβάνουμε το χειμώνα είτε το καλοκαίρι, είναι σημαντικό να είμαστε ρεαλιστές και να ακολουθούμε τις προτεινόμενες οδηγίες για να διασφαλίσουμε την υγεία μας.